Rodzaje Due Diligence: zakres i cel badań

W dzisiejszych czasach, rynek inwestycyjny zyskuje na popularności i staje się coraz bardziej konkurencyjny. Dlatego też, aby dokonać skutecznej inwestycji, należy dokładnie przyjrzeć się Spółce, w którą chcemy zainwestować. Proces ten nazywany jest Due Diligence. 

Warto wiedzieć, że istnieje kilka rodzajów badań Due Diligence, z których każdy ma określony cel. W poniższym artykule opisujemy rodzaje i zakresy badań, oraz określamy, kiedy należy je wykonać.  Jeśli jesteś zainteresowany inwestycją lub zastanawiasz się nad podjęciem decyzji inwestycyjnej, to nie przegap tego artykułu i dowiedz się więcej na temat rodzajów Due Diligence.

Due Diligence, co to jest?

Zacznijmy od określenia, czym jest Due Diligence. 

Due diligence to proces analizy i oceny Spółki, który jest przeprowadzany w celu oceny ryzyka i potencjału inwestycyjnego. Obejmuje on wnikliwe zbadanie różnych aspektów przedsiębiorstwa, stąd różne rodzaje Due Diligence. Przedmiotem badania mogą być kwestie prawne, finansowe, podatkowe, technologiczne, komercyjne, operacyjne, własności intelektualnej i nieruchomości. 

Celem analizy due diligence jest uzyskanie kompleksowego obrazu przedsiębiorstwa i jego perspektyw, co pozwala na podejmowanie bardziej świadomych decyzji inwestycyjnych. 

Badanie jest swego rodzaju parasolem ochronnym dla Inwestora, ponieważ to w jego gestii leży minimalizacja ryzyka inwestycyjnego. 

Poza transakcjami inwestycyjnymi może być również stosowane w ramach działań restrukturyzacyjnych czy audytów wewnętrznych spółki. 

Więcej na temat audytu Due Diligence możesz przeczytać w naszym artykule: Badanie Due Diligence – co to jest? Dlaczego i kiedy się wykonuje?

 

Rodzaje Due Diligence

Rodzaj badania Due Diligence zależy od branży, w której działa Spółka, typu działalności jaki prowadzi oraz celu planowanej inwestycji i lokalizacji. Najczęściej wykonywanymi badaniami są Due Diligence Finansowe, Podatkowe i Prawne. Wyróżniamy jednak więcej rodzajów badań, których charakterystykę i zakres poznasz poniżej:

• Due Diligence Prawne (Legal Due Diligence)

Prawne Due Diligence obejmuje badanie, zrozumienie i ocenę legalności działania Spółki oraz analizę ryzyk dla przeprowadzanej transakcji inwestycyjnej., Oznacza to co oznacza przegląd dokumentów, takich jak kluczowe/wszelkie umowy biznesowe, pożyczki, prawa własność intelektualnej i toczące się postępowania sądowe. Due Diligence prawne polega na analizie i ocenie narażenia organizacji na ryzyko prawne, korporacyjne i regulacyjne. Badanie wykonane praktycznie zawsze w przypadku transakcji inwestycyjnych przez kancelarię zaangażowaną w przygotowanie umowy inwestycyjnej.

Więcej o Due Diligence Prawnym w naszej publikacji „Due Diligence Prawne: jak wygląda i co daje raport?”

• Due Diligence Finansowe (Financial Due Diligence) 

Finansowe Due Diligence skupia się na przeglądzie i ocenie informacji finansowych. Oceniane są procesy operacyjne, wskaźniki dochodowości, struktura majątku i zobowiązań, przepływy pieniężne, oraz sposób zarządzania finansami. Proces ten nie tylko analizuje historyczne wyniki finansowe organizacji, ale także ocenia jej perspektywy na przyszłość w oparciu o istniejący biznesplan.

Przeczytaj więcej o Due diligence finansowym w naszym artykule „Due Diligence Finansowe: jak wygląda i co daje raport?”

• Due Diligence Podatkowe (Tax Due Diligence)

Podatkowe Due Diligence to przegląd poprawności rozliczeń podatkowych Sspółki w świetle aktualnych regulacji. Badanie to pomaga zidentyfikować istotne ryzyka oraz oszacować ich wartość. Ważnym elementem dobrego badania Due Diligence jest propozycja działań zmierzających do uregulowania historycznych nieprawidłowości. Due Diligence Podatkowe zwykle przeprowadza się w parze z Due Diligence Finansowym.

• Due Diligence Komercyjne (Commercial Due Diligence)

Komercyjne Due Diligence bada pozycję rynkową oferowanych przez Spółkę produktów i usług w celu określenia ich potencjału biznesowego. Takie badanie jest najczęściej przeprowadzane przez ekspertów w zakresie komercjalizacji i strategii sprzedażowych.

Obszarem zainteresowania w takiej analizie jest zarówno otoczenie biznesowe na które składa się analiza rynku (wielkość, trendy, bariery wejścia, etc.), potencjalna i istniejąca konkurencja, czy docelowi klienci, czy jak również samo produkt czy usługa.

Due Diligence Komercyjne pozwala ocenić zasadność przedsięwzięcia, jak również krytycznie przyjrzeć się prognozom finansowym przedstawionym przez Spółkę. Ważną cechą Due Diligence Komercyjnego jest część doradcza nastawiona na maksymalizację potencjału tkwiącego w rozwiązaniu Spółki. Ten typ analizy jest szczególnie przydatny w przypadku Spółek wysoko innowacyjnych, których produkty nie zostały jeszcze wprowadzone na rynek.

• Due Diligence Technologiczny (IT Due Diligence)

Technologiczne Due Diligence bada technologię rozwiązania, tak, aby określić, czy rozwiązanie zaproponowane przez Spółkę jest, opłacalne i bezpieczne oraz czy efektywnie wspiera rozwój organizacji.

Proces ten to dogłębna analiza stanu podmiotu gospodarczego z technicznego punktu widzenia, obejmująca jego produkty lub usługi, infrastrukturę i architekturę techniczną, praktyki organizacyjne oraz adekwatności posiadanych zasobów do rozwijanej technologii.

• Due Diligence Operacyjne (Operational Due Diligence)

Due Diligence Operacyjne (DDO lub ODD) to proces badania i analizowania wewnętrznych operacji, procesów, systemów, procedur i polityk danej organizacji. Due Diligence Operacyjne jest przeprowadzane przed podjęciem decyzji o fuzji, przejęciu lub inwestycji w daną firmę.

• Due Diligence Własności Intelektualnej (Intellectual Property Due Diligence)

Due Diligence Własności Intelektualnej obejmuje badanie praw autorskich, patentów, znaków towarowych, tajemnic handlowych, know-how i innych elementów Własności Intelektualnej, które są ważne dla prowadzonej działalności firmy. Celem jest ocena wartości WI, identyfikacja potencjalnych ryzyk i zagrożeń związanych z WI.

Przeprowadzenie badania Due Diligence WI jest ważne w kontekście transakcji związanych z przeniesieniem lub licencjonowaniem własności intelektualnej. Pomoże również w zidentyfikowaniu luk w ochronie WI, jak również może być stosowane w celu wzmocnienia portfela WI.

• Due Diligence Ryzyka (Risk Due Diligence) 

Due diligence ryzyka obejmuje kompleksową analizę szerokiego zakresu czynników, które mogą mieć wpływ na powodzenie inwestycji lub transakcji.

Due Diligence Ryzyka może obejmować analizę różnych obszarów, takich jak rynek, branża, produkty, baza Klientów, prawo, finanse, technologia itp. Celem DDR jest zidentyfikowanie ryzyka, które mogą wpłynąć na powodzenie transakcji lub na długoterminowe funkcjonowanie firmy po transakcji.

Zakres due diligence ryzyka będzie zależał od konkretnej rozważanej inwestycji lub transakcji. Na przykład w przypadku fuzji lub przejęcia należyta staranność w zakresie ryzyka może obejmować analizę sprawozdań finansowych, umów prawnych, zgodności z przepisami, ryzyka środowiskowego i potencjalnych zobowiązań przejmowanej firmy.

Identyfikacja potencjalnego ryzyka na wczesnym etapie procesu due diligence, umożliwia podjęcie kroków w celu ograniczenia niebezpieczeństwa lub wynegocjowania korzystniejszych warunków transakcji.

• Due Diligence Nieruchomości

Due diligence nieruchomości to badanie stanu faktycznego i finansowego nieruchomości oraz terenu, na którym nieruchomość jest położona. Takim badaniem może być zainteresowany np. deweloper chcący rozbudować bank ziemi. Kluczową kwestią jest tu identyfikacja ryzyka prawnego, w tym potencjalnych wad prawnych, analiza planów zagospodarowania przestrzennego oraz zabezpieczeń ustanowionych na nieruchomości. Badanie tego typu jest przydatnym narzędziem, które wspiera strony transakcji w ocenie potencjału nieruchomości oraz negocjacjach ceny.