Zapoznaj się z najważniejszymi informacjami o podatku minimalnym CIT, który obowiązuje od 1 stycznia 2024 roku. Wpływ podatku minimalnego na koszty funkcjonowania ASI.

Czym jest podatek minimalny CIT i dlaczego został wprowadzony?

Minimalny podatek CIT to nowe rozwiązanie wprowadzone do ustawy o CIT w celu uszczelnienia systemu podatkowego w Polsce. Instrument ten dotknie 2 kategorie podmiotów, tj. takie, które permanentnie notują straty podatkowe bądź stale operują na bardzo niskim poziomie rentowności. Ustawodawca przyjął tu założenie, że w powyższe sytuacje (jeśli ich występowanie ma charakter ciągły) są celowym działaniem ze strony podatnika.

Od kiedy obowiązuje nowy podatek?

Przepisy dotyczące minimalnego CIT zostały wprowadzone do ustawy o CIT w ramach tzw. „Polskiego Ładu” na początku 2022 roku, jednak zastosowanie ww. przepisów zostało zawieszone na 2 lata i ostatecznie przepisy wchodzą w życie 1 stycznia 2024 roku. Na moment niniejszej publikacji Ministerstwo Finansów nie zapowiedziało dalszego odroczenia wejścia w życie tych przepisów.

Kogo dotyczy minimalny podatek CIT?

Podatnikami podlegającymi pod nowy instrument będą podatnicy CIT (w tym podatkowe Grupy Kapitałowe) a także podmioty zagraniczne prowadzące działalność w Polsce poprzez zakład. Aby określić podmioty, które będą zobowiązane do odprowadzania podatku minimalnego od osób prawnych wprowadzono kryteria oraz definicje: „straty” oraz „rentowności”.

Podatek minimalny będzie dotyczył podmiotów, które poniosły stratę ze źródeł dochodów innych niż kapitałowe oraz podmiotów, których rentowność nie przekroczyła 2%. Rentowność jest tu rozumiana jako wartość dochodów osiągniętych ze źródeł innych niż kapitałowe w zderzeniu z przychodami z tychże źródeł, po zastosowaniu wyłączeń, o których mowa w ustępie 2 artykułu 24ca ustawy o CIT.

Kto nie podlega pod opodatkowanie minimalnym CIT?

Ustawa wprowadza szeroki katalog podmiotów wyłączonych z opodatkowania minimalnym CIT. Są to m.in. następujące kategorie podatników CIT:

• nowi podatnicy (rozpoczynający działalność, wyłączenie obowiązuje w 3 pierwszych latach działalności) z wyłączeniem podmiotów utworzonych w wyniku restrukturyzacji;
• mali podatnicy, których przychody nie przekraczają 2 mln euro;
• struktury organizacyjno-prawne, gdzie wspólnikami są osoby fizyczne nie posiadające udziałów w innych przedsiębiorstwach;
• strony umowy o współdziałanie,
• przedsiębiorcy w upadłości, likwidacji, co do których toczą się postępowania restrukturyzacyjne;
• przedsiębiorcy z następujących branż: przedsiębiorstwa finansowe, przedsiębiorstwa górnicze, podmioty świadczące usługi ochrony zdrowia;
• podmioty, w przypadku których spadek rentowności nie ma charakteru trwałego, a spadek rentowności poniżej 2% zdarza się maksymalnie w 2 z 3 następujących po sobie lat;
• podmioty, które są w stanie wykazać spadek przychodów r/r o 30%, a więc takie, które ucierpiały wskutek negatywnych zdarzeń w otoczeniu gospodarczym.

Stawka minimalnego CIT i sposoby kalkulacji jego podstawy

Stawka nowego podatku dochodowego od osób prawnych wyniesie 10% natomiast możliwe są dwa podejścia do kalkulacji jego podstawy:

• metoda podstawowa, gdzie podstawę opodatkowania stanowi suma: 1,5% wartości przychodów spółki z wyłączeniem tych pochodzących z zysków kapitałowych, kwota poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego przekraczających wartość 30% podatkowej EBITDA oraz kwota poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów usług lub praw niematerialnych przekraczających wartość 3 mln PLN plus 5% podatkowej EBITDA.
• metoda uproszczona, gdzie stawkę minimalnego podatku CIT nalicza się od 3% wartości przychodów pochodzących ze źródeł innych niż źródła kapitałowe. Podatnik jest zobowiązany do poinformowania urzędu skarbowego o wyborze takiej metody, przy złożeniu zeznania rocznego.

Podatek minimalny CIT vs „zwykły” CIT

Podatek minimalny CIT różni się od „zwykłego” podatku od osób prawnych tym, że jest kalkulowany i płacony na bazie danego roku – nie odprowadza się tu zaliczek na podatek CIT w okresach miesięcznych bądź kwartalnych. Ustawodawca przewidział sytuację, gdzie w trakcie roku podmiot będzie odprowadzał zaliczki na zwykły podatek CIT, natomiast na koniec roku pojawi się konieczność odprowadzenia podatku minimalnego. Aby uniknąć podwójnego opodatkowania tych samych dochodów przepisy pozwalają na potrącenie podatku uiszczonego z tytułu zwykłego CIT od zobowiązania wynikającego z kalkulacji CIT minimalnego. Co ważne, takiego odliczenia można dokonać w ciągu 3 kolejnych lat podatkowych.

Czy Alternatywne Spółki Inwestycyjne będą podlegać pod nowy podatek minimalny?

Dobra wiadomość jest taka, że zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku minimalnego, przedsiębiorstwa finansowe, do których należy zaliczyć zarówno alternatywne spółki inwestycyjne jak i zarządzających nimi, są wykluczone z zakresu podatku minimalnego CIT.