Korzyści podatkowe fundacji rodzinnej

Jest bardzo wiele korzyści podatkowych związanych z fundacją rodzinną. Zagadnieniu temu poświęciliśmy cały osobny wpis pt.: „Opodatkowanie fundacji rodzinnej”. Wskazaliśmy w nim na korzystne rozwiązania na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku VAT, podatku od nieruchomości, a także podatku od czynności cywilnoprawnych. Ten ostatni podatek pod lupę chcemy wziąć także dzisiaj, opowiadając o nim nieco szerzej w kontekście konkretnych czynności, jakie podjąć może fundacja rodzinna.

W jakich przypadkach fundacja rodzinna zwolniona jest z PCC?

Podatek od czynności cywilnoprawnych (nazywany skrótowo: PCC) to podatek, który płaci się od konkretnych czynności, takich jak zawarcie umów: sprzedaży, zamiany, przeniesienia własności majątku, pożyczki, darowizny, dożywocia czy ustanowienia hipoteki. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera enumeratywny katalog czynności objętych tym podatkiem. Należy przy tym pamiętać, że czynności objęte podatkiem VAT znajdują się poza zakresem podatku PCC.

W kontekście fundacji rodzinnych pojawia się jednak szereg sytuacji, w których z obowiązku płacenia PCC można być po prostu zwolnionym. Jakie to sytuacje?

Założenie fundacji rodzinnej

Jedną z najważniejszych czynności zwolnionych z podatku od czynności cywilnoprawnych (a także podatku dochodowego od osób prawnych) w kontekście fundacji rodzinnych, jest samo ich zakładanie. Osoby decydujące się na otwarcie fundacji rodzinnej mogą to więc zrobić bez konieczności ponoszenia na starcie kosztu związanego z PCC. To istotna korzyść podatkowa.

Wniesienie majątku do fundacji rodzinnej

Nie tylko założenie fundacji rodzinnej, ale także przekazanie do niej majątku, nie jest opodatkowane podatkiem PCC. Dotyczy to przy tym zarówno wnoszenia majątku do fundacji w formie pokrycia funduszu założycielskiego, jak i darowizny wnoszonej na etapie funkcjonującej już fundacji rodzinnej.

Zasadniczo to właśnie to jest jednym z powodów, dla których fundacja rodzinna jest tak dobrym sposobem na ochronę majątku i jego późniejsze przekazanie beneficjentom.

Neutralność podatkowa na gruncie PCC rozciąga się przy tym zarówno na fundację, jak i samego fundatora oraz inne osoby, które zechcą wnieść do fundacji majątek w formie darowizny.

Kiedy fundacja rodzinna będzie musiała zapłacić podatek PCC?

Pożyczki – czy zawsze trzeba zapłacić PCC? Podatek od pożyczki rodzinnej?

Jedną z możliwych do wykonywania przez fundację rodzinną typów działalności jest ta, która sprowadza się do udzielania pożyczek. Mogą być jednak udzielone pożyczki wyłącznie podmiotom, z którymi fundacja ma relacje osobowe lub kapitałowe.

W związku z powyższym często zaobserwować można sytuacje, w których fundacja rodzinna udziela pożyczek swoim beneficjentom. Niestety, beneficjent, który takową pożyczkę otrzyma, będzie musiał złożyć stosowną deklarację i zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Ponieważ udzielającym pożyczkę w tym wypadku jest fundacja rodzinna (a więc osoba prawna), nie można w tym wypadku mówić bowiem o pożyczce rodzinnej, a co za tym idzie: nie można skorzystać z limitowanego zwolnienia z PCC przysługującego, na podstawie przepisów prawa członkom najbliższej rodziny.

Nieco inaczej wygląda sprawa pożyczek udzielanych spółkom, w których wspólnikiem jest fundacja rodzinna.

Jeżeli spółką tą jest bowiem spółka kapitałowa (czyli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółka akcyjna), w której fundacja rodzinna posiada udziały lub akcje, to pożyczka taka będzie korzystać ze zwolnienia z PCC.

Ze zwolnienia takiego nie skorzysta już natomiast spółka osobowa:

• spółka jawna,
• spółka partnerska,
• spółka komandytowa,
• spółka komandytowo-akcyjna.

Nabycie (w tym także zakup nieruchomości) oraz przeniesienie własności majątku

Inną sytuacją, w której pojawi się konieczność zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych, będzie sytuacja nabycia przez fundację rodzinną bezpośrednio od osób fizycznych: rzeczy lub papierów wartościowych (w tym także udziałów bądź akcji).

Z powstaniem obowiązku zapłacenia PCC związany będzie również zakup nieruchomości oraz przeniesienie własności majątku.

Czy darowizna dla fundacji rodzinnej powoduje skutki podatkowe?

Powyżej wspomniane zostało już, że wniesienie majątku do fundacji rodzinnej, zarówno w formie pokrycia funduszu założycielskiego, jak i w formie darowizny wnoszonej na etapie funkcjonującej już fundacji rodzinnej, jest neutralne podatkowo. W tym drugim przypadku należy poczynić jednak pewne zastrzeżenie.

Na gruncie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295), PCC podlegają bowiem umowy darowizny, ale tylko w części, która dotyczy: przejęcia przez obdarowanego długów, ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Zapis ten oznacza, że co do zasady umowa darowizny nie jest opodatkowana PCC.  Powstanie obowiązku podatkowego po stronie obdarowanego może pojawić się jednak w sytuacji, w której w związku z darowizną, oprócz samej własności, na obdarowanego przechodzą także jakiegoś rodzaju zobowiązania.

Jeżeli jednak przedmiotem darowizny jest przykładowo nieobciążona niczym (tj. żadnymi długami, ciężarami i zobowiązaniami) nieruchomość, podatku od czynności cywilnoprawnych dla takiej darowizny nie trzeba płacić.

PODSUMOWANIE: Fundacja rodzinna opodatkowanie | Fundacja rodzinna a PCC

Fundacja rodzinna to wiele korzyści podatkowych. Na gruncie PCC korzyścią taką jest na pewno brak powstania obowiązku podatkowego przy: założeniu fundacji rodzinnej, wniesieniu do niej majątku, a także udzielaniu pożyczek spółkom z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółkom akcyjnym, w których dana fundacja rodzinna posiada udziały lub akcje.

Jesteś zainteresowany założeniem fundacji rodzinnej? Potrzebujesz obsługi księgowej fundacji rodzinnej? Wybór firmy, która będzie prowadzić księgowość Twojej fundacji rodzinnej to coś więcej niż tylko powierzenie ksiąg rachunkowych. Potrzebujesz profesjonalizmu i doświadczenia księgowości, rozliczaniu i wycenie aktywów finansowych. Zapraszamy do zapoznania się z przygotowaną przez nas ofertą.